Podatnik rozliczający się na zasadach PIT ma prawo do odliczenia od dochodu darowizn przekazanych na cele kościelne, cele krwiodawstwa oraz cele pożytku publicznego. Łączna suma odliczeń z tych tytułów nie może przekroczyć 6% rocznego dochodu podatnika.
Możliwość skorzystania z odliczenia nie przysługuje osobom rozliczającym się:
- według karty podatkowej,
- za pomocą podatku liniowego (19%).
Podatnicy rozliczający się w formie ryczałtu ewidencjonowanego mogą natomiast odliczyć darowiznę od przychodu, a nie od dochodu.
Zwolnienie darowizny od podatku
Osoby fizyczne otrzymujące darowiznę są zobowiązane do uiszczenia podatku wykazanego w deklaracji PIT składanej corocznie. Obowiązek podatkowy powstaje w momencie spełnienia przyrzeczonego świadczenia przez darczyńcę. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady wynikające z obowiązujących przepisów prawa.
Darowizna, której wartość nie przekracza kwoty wolnej od podatku, jest zwolniona z opodatkowania, a jej zgłoszenie do urzędu skarbowego nie jest wymagane. Wysokość kwot wolnych od podatku w przypadku nabycia darowizny majątkowej wynosi:
- 36 120 zł – dla małżonka, rodziców, dziadków, pradziadków, dzieci, rodzeństwa, wnuków, prawnuków, teściów, zięcia, synowej, pasierba, ojczyma, macochy,
- 27 090 zł – dla dzieci rodzeństwa, wnuków rodzeństwa, ciotek, wujów, stryjów, małżonków rodzeństwa, rodzeństwa małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków zstępnych,
- 5 733 zł – dla pozostałych nabywców.
Zwolnienie z podatku dla najbliższej rodziny
Darowizna przekazana osobom należącym do zerowej grupy podatkowej (np. małżonek, rodzice, dzieci, rodzeństwo) może być całkowicie zwolniona z podatku. Jednak jeśli łączna wartość darowizn otrzymanych od tej samej osoby w ciągu ostatnich 5 lat przekroczyła 36 120 zł (limit obowiązujący w 2024 roku), konieczne jest zgłoszenie darowizny do właściwego urzędu skarbowego oraz jej udokumentowanie.
W przypadku przekroczenia limitu zwolnienie z podatku będzie możliwe tylko wtedy, gdy podatnik zgłosi fakt nabycia majątku. Zgłoszenie powinno zostać dokonane w terminie 6 miesięcy od chwili powstania obowiązku podatkowego.
Darowizny przekraczające kwotę wolną od podatku w grupie II i III
Darowizna o wartości wyższej niż kwota wolna od podatku musi zostać wykazana w zeznaniu podatkowym złożonym w urzędzie skarbowym w ciągu miesiąca od jej otrzymania. Deklaracja powinna zawierać odpowiednie załączniki dokumentujące wartość darowizny oraz stanowiące podstawę do określenia wysokości należnego podatku.
Podatek od darowizny należy uiścić w terminie 14 dni od otrzymania decyzji o jego wysokości.
Odliczenie darowizny krwi od dochodu
Od dochodu można odliczyć darowiznę przekazaną w postaci krwi w maksymalnej ilości:
- 2,7 litra – dla mężczyzn,
- 1,8 litra – dla kobiet.
Odliczeniu podlega również darowizna składników krwi, w tym:
- płytek krwi – do 12 litrów, w zależności od tego, czy są pobierane z dodatkowym osoczem,
- osocza – maksymalnie 25 litrów.
Stawka ekwiwalentu pieniężnego dla celów podatkowych jest jednolita i wynosi 130 zł za 1 litr krwi lub jej składników. Nie ma odrębnych stawek dla osocza czy płytek krwi. Grupa krwi nie ma znaczenia – każda darowizna podlega takim samym zasadom odliczenia.
Łączna kwota odliczenia z tytułu darowizn (w tym krwi) nie może przekroczyć 6% rocznego dochodu podatnika.
Prawo do odliczenia przysługuje wyłącznie w przypadku honorowego oddania krwi. Osoby, które otrzymały wynagrodzenie za przekazanie krwi, nie mogą skorzystać z ulgi. Nie stanowi jednak wynagrodzenia drobny upominek lub posiłek regeneracyjny otrzymany w ramach akcji honorowego krwiodawstwa.
Podstawą do skorzystania z ulgi jest zaświadczenie wydane przez jednostkę organizacyjną zajmującą się pobieraniem krwi. Powinno ono zawierać informację o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub osocza.
Odliczenie darowizn na cele kościelne
Od dochodu można odliczyć również darowizny przekazane na cele kościelne. Możliwość taka dotyczy wyłącznie dwóch rodzajów darowizn:
- na cele kultu religijnego,
- na cele charytatywno-opiekuńcze kościoła.
Darowizny na cele kultu religijnego
Łączna suma odliczeń z tytułu darowizn na cele kultu religijnego nie może przekroczyć 6% rocznego dochodu podatnika. Limit ten obejmuje także darowizny na cele krwiodawstwa oraz pożytku publicznego.
Pojęcie „kult religijny” odnosi się do zewnętrznych aspektów życia religijnego. W związku z tym darowizną na cele kultu religijnego może być m.in.: remont budynku sakralnego, zakup wyposażenia dla kościoła.
Forma przekazanej darowizny nie ma znaczenia – może to być zarówno gotówka, jak i darowizna rzeczowa (np. okna dla budynku sakralnego).
W przypadku darowizny w naturze pod uwagę bierze się jej pełną wartość wraz z podatkiem VAT, czyli cenę netto powiększoną o nieodliczoną część VAT.
Darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze kościoła
W przypadku darowizn na cele charytatywno-opiekuńcze kościoła limit 6% rocznego dochodu nie obowiązuje – podatnik może odliczyć nawet 100% przekazanej kwoty.
Do celów charytatywno-opiekuńczych zalicza się pomoc osobom potrzebującym, np. ubogim, ofiarom klęsk żywiołowych, przekazaną za pośrednictwem kościelnych osób prawnych, takich jak:
- metropolie,
- diecezje,
- parafie,
- organizacje kościelne (np. Caritas).
Odliczenie darowizny na cele pożytku publicznego
Ostatnią formą darowizny, którą można odliczyć od dochodu, jest darowizna na cele pożytku publicznego. Możliwość takiego odliczenia przysługuje wyłącznie w przypadku darowizn przekazanych na rzecz organizacji prowadzącej działalność pożytku publicznego, zgodnie z ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Od dochodu można odliczyć darowiznę, jeżeli spełnia dwa warunki:
- Została przekazana na cel charytatywny.
- Otrzymał ją uprawniony podmiot, prowadzący działalność pożytku publicznego.
Limit odliczenia
Łączny limit odliczenia z tytułu darowizny na cele pożytku publicznego wynosi 6% rocznego dochodu podatnika. Obejmuje on także darowizny na cele kościelne oraz na cele krwiodawstwa.
Darowizna a 1,5% podatku
Warto pamiętać, że darowizna na cele pożytku publicznego nie jest tym samym co odliczenie 1,5% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP). Są to dwa odrębne mechanizmy podatkowe.
Nie ma jednak przeszkód, aby podatnik jednocześnie:
- przekazał 1,5% podatku na rzecz wybranej OPP,
- dokonał darowizny na rzecz tej samej organizacji i skorzystał z odliczenia od dochodu.
Dokumentacja i rozliczenie
Podatnik powinien wykazać odliczenie w załączniku PIT/O, podając:
- sumę przekazanej darowizny,
- kwotę odliczenia,
- dane identyfikacyjne obdarowanego podmiotu.
W przypadku kontroli skarbowej wystarczającym dowodem potwierdzającym darowiznę pieniężną jest dowód wpłaty.
Jeśli darowizna została przekazana w formie rzeczowej, konieczne jest sporządzenie pisemnej umowy potwierdzającej przekazanie darowizny oraz określającej jej wartość.
Darowizny dla organizacji zagranicznych
Podatnik ma również prawo do odliczenia darowizn przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego działających w innych krajach należących do Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).
Zachęcamy do przekazania 1,5% podatku na rzecz Fundacji Onkologicznej Alivia:
Alivia już od ponad 15 lat pomaga pacjentom onkologicznym w finansowaniu nierefundowanych terapii, prywatnych konsultacji, transportu do szpitali oraz innych wydatków niezbędnych w procesie leczenia. Rozlicz PIT i przekaż 1,5% podatku dla chorych na raka. Wpisz w swoją deklarację KRS 0000358654. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy mogli działać dalej!
Dowiedz się więcej: https://alivia.org.pl/wspieraj/procent/
