Zgodnie z obowiązującymi przepisami, podatnik/płatnik ma prawo odliczyć od osiągniętego dochodu składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe.
Lepiej z perspektywy podatnika wygląda sytuacja ze składkami na ubezpieczenie zdrowotne – odliczenie dotyczy podatku, a nie dochodu.
Składki te opłacane są bezpośrednio przez płatnika (np. pracodawca), ale dzielą się na dwie grupy:
- płacone przez płatnika w imieniu zatrudnionej osoby (zdrowotna – 9%; rentowa – 1,5%; chorobowa – 2,45%; emerytalna – połowa z 19,52%);
- opłacane przez płatnika (rentowa – 4,5-6,5%; wypadkowa – całość, różne stawki; emerytalna – połowa z 19,52%).
Należy pamiętać, że druga grupa obciąża bezpośrednio płatnika (pracodawcę), więc pracownik nie może odliczyć ich w swoim zeznaniu PIT.
Odliczenie składek na ZUS nie wymaga korzystania z załącznika PIT/O – kwoty opłaconych składek wpisać należy bezpośrednio do deklaracji PIT.
Podatnik powinien pamiętać, iż zapłacone/pobrane składki nie podlegają zaokrągleniu do pełnych złotówek. Oznacza to, że w deklaracji wpisać należy kwoty składek do dwóch miejsc po przecinku.
Pracownicy odpowiadają ponadto za wykazanie w deklaracji składek w rzeczywistej kwocie. Jeżeli więc pobrana w rzeczywistości kwota składek ZUS nie będzie odpowiadać tej wykazanej przez płatnika w PIT-11, to musi wystąpić do swego pracodawcy o odpowiednią korektę informacji PIT-11 i wykazać faktyczną sumę w swoim zeznaniu za 2012 r.
Składki opłacone bezpośrednio przez płatnika za zatrudnionego przez siebie pracownika nie podlegają odliczeniu od dochodu. Pracodawca może natomiast potraktować je jako koszty uzyskania przychodu.