Księża nie wykazują w zeznaniu podatkowym wysokości swojego przychodu, ponieważ płacą podatek w formie ryczałtu, ale mimo to muszą złożyć deklarację PIT, a mianowicie PIT-19A.
Jaki podatek płaci ksiądz?
Księża oraz osoby duchowne innych wyznań płacą podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów osób duchownych. Wysokość podatku nie jest zależna od wysokości przychodów, ale od miejsca pracy księdza (wielkości parafii) oraz pełnionej przez niego funkcji (proboszcz lub wikariusz).
Podatek ksiądz ma obowiązek zapłacić raz na kwartał, do 20 dnia miesiąca po zakończeniu kwartału, a w przypadku ostatniego kwartału w danym roku kalendarzowym do dnia 28 grudnia.
Ile wynosi podatek księdza?
Wikariusze płacą niższy podatek od proboszczów, ponadto znaczenie ma wielkość parafii oraz – w przypadku wikariuszy – wielkość miasta, w którym znajduje się parafia. Od podatku możliwe jest odliczenie składek na ubezpieczenie zdrowotne. Wysokość podatku wyznacza na początku każdego roku naczelnik urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce wykonywania czynności duszpasterskich.
Najniższy podatek zapłaci wikariusz z parafii liczącej do tysiąca mieszkańców, położonej na terenie małej gminy lub miasta (do 5 tys. mieszkańców). W 2015 roku stawka podatku wynosi dla takich księży 127 zł (raz na kwartał). Wikariusz pracujący w mieście powyżej 50 tys. mieszkańców, w parafii liczącej powyżej 10 tys. mieszkańców zapłaci najwyższą stawkę – 486 zł, czyli w przeliczeniu na jeden miesiąc – 162 zł.
Pełny wykaz stawek podatku dochodowego dla wikariuszy przedstawia tabela.
| Liczba mieszkańców w parafii | Liczba mieszkańców miejscowości/gminy, w której znajduje się parafia | |||
| powyżej | do | gmina lub miasto o liczbie mieszkańców do 5 000 | miasto o liczbie mieszkańców | |
| powyżej 5 000 do 50 000 | powyżej 50 000 | |||
| wysokość stawek w złotych | ||||
| 1 000 | 127 | 264 | 380 | |
| 1 000 | 3 000 | 380 | 399 | 399 |
| 3 000 | 5 000 | 399 | 423 | 440 |
| 5 000 | 8 000 | 408 | 440 | 452 |
| 8 000 | 10 000 | 423 | 462 | 475 |
| 10 000 | 440 | 475 | 486 | |
Najniższa stawka dla proboszczy to 420 zł. Tyle zapłaci proboszcz parafii o liczbie mieszkańców nie większej niż 1000. Jeśli liczba mieszkańców w danej parafii przekroczy 20 tys. proboszcz będzie zobowiązany do zapłaty podatku w wysokości 1505 zł, czyli w przeliczeniu na jeden miesiąc – 501,67 zł.
Pełny wykaz stawek podatku dochodowego dla proboszczy przedstawia tabela.
| Liczba mieszkańców w parafii | Wysokość stawek w złotych | |
| powyżej | do | |
| 1 000 | 420 | |
| 1 000 | 2 000 | 477 |
| 2 000 | 3 000 | 515 |
| 3 000 | 4 000 | 564 |
| 4 000 | 5 000 | 613 |
| 5 000 | 6 000 | 670 |
| 6 000 | 7 000 | 730 |
| 7 000 | 8 000 | 788 |
| 8 000 | 9 000 | 849 |
| 9 000 | 10 000 | 922 |
| 10 000 | 12 000 | 1004 |
| 12 000 | 14 000 | 1089 |
| 14 000 | 16 000 | 1185 |
| 16 000 | 18 000 | 1283 |
| 18 000 | 20 000 | 1388 |
| 20 000 | 1505 | |
Jak rozliczyć PIT-19A?
Na formularzu PIT-19A należy wykazać jedynie zapłacone oraz odliczone od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Osoby duchowne nie wykazują wysokości swojego przychodu ani dochodu, jednocześnie nie mają możliwości skorzystania z ulg podatkowych.
W niektórych przypadkach, poza deklaracją PIT-19A ksiądz musi złożyć również inny formularz. Dotyczy to np. księży zatrudnionych do nauki religii w szkołach albo uzyskujących dochód z innych źródeł. W takiej sytuacji osoba duchowna podlega takim samym zasadom jak inni podatnicy (np. PIT-37 w przypadku umowy o pracę, wraz z możliwością skorzystania z ulg).
Rozliczenie księdza w oparciu o księgę przychodów i rozchodów
Chociaż podstawową metodą opodatkowania osób duchownych jest ryczałt, osoba taka ma prawo zrezygnować z takiej formy opodatkowania, i rozliczać swój dochód na zasadach ogólnych, prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów.
W celu wybrania takiej formy opodatkowania ksiądz powinien złożyć pisemne oświadczenie w jednym z trzech dopuszczalnych terminów:
- przed rozpoczęciem pełnienia funkcji duszpasterskich,
- do 20 stycznia danego roku podatkowego,
- w ciągu 14 dni po otrzymaniu decyzji o wysokości podatku ryczałtowego.
