W sezonie letnim wielu mieszkańców turystycznych miejscowości dorabia wynajmując pokoje turystom. Dochód z wynajmu można opodatkować na kilka sposobów, w niektórych sytuacjach należy założyć działalność gospodarczą a w innych nie, niektórzy natomiast w ogóle nie zapłacą podatku.
Agroturystyka i zwolnienie z podatku
Osoby prowadzące agroturystykę w wielu przypadkach nie muszą rozliczać dochodu z wynajmu pokoi turystom ani z wyżywienia turystów. Aby skorzystać ze zwolnienia od podatku należy spełnić łącznie następujące warunki:
- wynajmować pokoje gościnne w budynkach mieszkalnych,
- budynek musi być położony na terenie wiejskim w gospodarstwie rolnym,
- liczba wynajmowanych pokoi nie może przekroczyć 5.
Zwolnieniu z podatku nie podlega zatem wynajem terenu na podwórku w celu rozbicia namiotu, a także wynajem poza terenami wiejskimi.
Wynajem pokoi turystom bez działalności gospodarczej
Właściciele, którzy sporadycznie wynajmują turystom pokoje w prywatnym budynku nie muszą zakładać działalności gospodarczej. Potwierdził to m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej (IBPBII/1/415-10/08/ASz).
Dochód można opodatkować na dwa sposoby:
- na zasadach ogólnych (skala podatkowa),
- ryczałtem ewidencjonowanym.
Przy zasadach ogólnych podatek jest liczony od dochodu, tzn. od przychodu, czyli całości środków uzyskanych od turystów można odjąć koszty uzyskania przychodu (np. wydatki na prąd, remont itp.). Dopiero od tej kwoty liczony jest podatek. Wynosi on 18%, a w przypadku przekroczenia progu podatkowego (85 528 zł rocznie) – 32%.
Przy ryczałcie ewidencjonowanym podatek jest liczony od przychodu, nie ma zatem możliwości odliczenia wydatków związanych z wynajmem. Przy tej formie opodatkowania nie obowiązuje także ulga na dzieci oraz rozliczenie PIT wspólnie z małżonkiem. Stawka podatku jest jednak znacznie niższa – 8,5%. Aby rozliczać podatek w formie ryczałtu należy złożyć oświadczenie o wyborze takiej formy opodatkowania do 20 stycznia danego roku lub do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskany został pierwszy przychód (chyba że pierwszy przychód został uzyskany w grudniu, wtedy oświadczenie należy złożyć do końca tego miesiąca).
Przy obu formach opodatkowania do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został uzyskany przychód, należy wpłacać do urzędu skarbowego zaliczki na podatek. Przychody z całego roku należy podsumować na formularzu PIT. Jest to PIT-36 w przypadku zasad ogólnych, składany do końca kwietnia lub PIT-28 z załącznikiem PIT-28A składany do końca stycznia.
Wynajem pokoi turystom w ramach działalności gospodarczej
Podatnicy, którzy zarabiają na wynajmie pokoi turystom przez cały rok lub przez większą część roku powinni założyć w tym celu działalność gospodarczą. Wynajem pokoi turystom w ramach działalności gospodarczej można opodatkować na 4 sposoby.
- Zasady ogólne – przy tej formie rozliczenia podatek jest liczony według skali podatkowej, tak jak opisane wyżej.
- Ryczałt ewidencjonowany – stawka 8,5% wspomniana wyżej dotyczy tylko tzw. najmu prywatnego, zatem w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej nie ma możliwości skorzystania z tak preferencyjnego podatku. Usługi związane z krótkotrwałym zakwaterowaniem opisane w PKWiU w dziale 55 są opodatkowane ryczałtowo stawką 17%.
- Podatek liniowy – ta forma opodatkowania może być korzystna dla podatników z wysokimi dochodami. Podobnie jak w przypadku zasad ogólnych możliwe jest odliczanie kosztów uzyskania przychodu, jednak podatek jest stały – wynosi 19% niezależnie od wysokości dochodu. Tak, jak w przypadku ryczałtu, aby rozliczać PIT w formie liniowej należy wcześniej złożyć odpowiednie oświadczenia. Osoby, które zdecydowały się na podatek liniowy rozliczają podatek na formularzu PIT-36L do końca kwietnia.
- Karta podatkowa – podatnicy, którzy wybiorą rozliczenie podatku kartą podatkową nie muszą prowadzić ewidencji przychodów, ponieważ podatek jest płacony w formie stałej kwoty, a nie procenta od dochodów lub przychodów. Stawka podatku przy karcie podatkowej zależy od wielkości miejscowości, w której prowadzona jest działalność polegająca na wynajmie pokoi gościnnych i waha się od kilkudziesięciu do ponad 400 zł miesięcznie. Z tej formy opodatkowania nie skorzysta jednak każdy. Jest ona dozwolona dla osób wynajmujących nie więcej niż 12 pokoi oraz zatrudniających maksymalnie 2 pracowników lub 2 pełnoletnich członków rodziny. Aby rozliczać się w formie karty podatkowej należy złożyć PIT-16, a następnego roku do końca stycznia PIT-16A.
Wynajem pokoi turystom a podatek VAT
Usługi związane z zakwaterowaniem wyszczególnione w dziale 55 PKWiU podlegają obniżonej stawce podatku VAT – 8%.
