Podatek dochodowy – PIT
PIT, czyli z angielskiego Personal Income Tax, to skrót określający podatek dochodowy od osób fizycznych. Tak samo oznaczane są również składane przez podatników deklaracje rozliczeniowe (udostępniane przez Ministerstwo Finansów). Ten bezpośredni podatek obejmuje dochody uzyskiwane przez osoby fizyczne. Warto przy tym pamiętać, że dochód rozumiany jest jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym. Wyjątek stanowią przychody kwalifikowane do grupy zwolnień przedmiotowych. Zgodnie z obecnymi przepisami, poza zwolnieniami, część dochodów (m.in. ze sprzedaży nieruchomości) opodatkowana jest oddzielnie. Oznacza to, że nie są one łączone z dochodami z pozostałych źródeł i nie są wliczane do ogólnego dochodu – z reguły ich opodatkowanie odbywa się w formie ryczałtu. Rodzaj przychodów i sposób rozliczania się warunkują dobór odpowiedniego formularza PIT.
Przychody
Zasady opodatkowania reguluje tzw. ustawa o PIT. Dzieli ona przychody na dwie główne kategorie:
1) związane z pracą;
2) związane z majątkiem.
Opodatkowaniu podlegają konkretnie dochody, których źródłami są:
- stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
- działalność wykonywana osobiście (np. na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia czy kontraktu menedżerskiego);
- pozarolnicza działalność gospodarcza;
- działy specjalne produkcji rolnej (m.in. hodowla zwierząt futerkowych);
- nieruchomości lub ich części;
- najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
- kapitały pieniężne i prawa majątkowe (m.in. odsetki od pożyczek, lokat oszczędnościowych, dywidend oraz przychody z praw autorskich i pokrewnych);
- odpłatne zbycie (dotyczy m.in. nieruchomości i spółdzielczego prawa własnościowego do lokalu – jeśli zbycie nie następuje w efekcie prowadzonej działalności gospodarczej);
- inne źródła (m.in. stypendia, nagrody, dotacje oraz przychody „nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach”).
Podatek dochodowy
Podatek dochodowy, wyliczany w rocznym rozliczeniu PIT, jest pobierany w różny sposób, w zależności od rodzaju przychodu. Przykładowo, podatek od dochodów ze stosunku pracy potrącany jest przez płatnika (np. pracodawcę) w trakcie roku podatkowego w formie zaliczek, a podatek od alimentów uiszczany jest bezpośrednio przez podatnika przy rocznym rozliczeniu.
Rozliczenie PIT a obowiązujące akty prawne
Kwestie opodatkowania podatkiem dochodowym PIT regulują przede wszystkim:
- tzw. ustawa o PIT, czyli ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.),
- ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.),
- ustawa z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (Dz. U. nr 183, poz. 1353) oraz kilkadziesiąt rozporządzeń i obwieszczeń Ministra Finansów.
W ostatnich latach PIT rozlicza się zwykle przez internet. Dowiedz się więcej: Rozliczenie PITu online
