W skrócie można powiedzieć, że podatnik to pracownik a płatnik to pracodawca.
Podatnik
Podatnikiem jest osoba fizyczna bądź prawna, a także jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, a podlegająca obowiązkowi podatkowemu zgodnie z ustawą podatkową. Podatnik jest zobowiązany do terminowego ujawniania źródeł przychodu, zgłaszając w deklaracji podatkowej dochód uzyskany w ciągu roku podlegający opodatkowaniu. Zeznanie podatkowe składane przez podatnika w Urzędzie Skarbowym powinno zawierać kwotę odpowiadającą wysokości podatku wyliczoną na podstawie uzyskanych dochodów. Przy obliczaniu podatku podatnik ma prawo uwzględnić obowiązujące przepisami ulgi i odliczenia.
Wszelkie uchybienia podatnik winien wyjaśnić organom podatkowym zgodnie z nałożonym na niego obowiązkiem podatkowym. Podobnie informacja o zmianach w stanie faktycznym powinna zostać przekazana organom podatkowym zgodnie z obowiązującymi przepisami i terminami.
Płatnik PIT
Mianem płatnika określa się podmiot zobowiązany przepisami do obliczania, pobierania, a następnie uiszczania podatku należnego. Obowiązek ten wynika z ustawy podatkowej i winien zostać wykonany zgodnie z określonym w niej terminem i względem właściwego organu podatkowego.
Płatnikiem może być:
- zakład pracy,
- rolnicze spółdzielnie produkcyjne,
- Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
- placówki naukowe,
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Podatnik a płatnik
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych płatnik ma obowiązek przedstawić organom podatkowym informacje dotyczące dochodów i wszystkich pobranych zaliczek na podatek dochodowy.
Płatnik w imieniu podatnika zobligowany jest do obliczania wysokości pobranego podatku dochodowego od osób fizycznych i odprowadzania go do organu podatkowego. Zaliczka na podatek dochodowy pobierana jest przez płatnika z dochodów uzyskiwanych przez podatnika i przekazywana organom podatkowych. Informacją roczną potwierdzającą wywiązanie się obowiązku jest złożona w terminie deklaracja PIT-11, świadcząca o wysokości dochodów podatnika. Zaliczka przekazywana jest do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę płatnika Urzędu Skarbowego.