Osoby, które otrzymały stypendium, np. naukowe, sportowe, czy doktoranckie często zastanawiają się w jaki sposób rozliczyć dochód z takiego źródła. Rzeczywiście, polskie przepisy dotyczące przychodu ze stypendium nie są proste.
W niektórych przypadkach stypendium jest zwolnione z opodatkowania, w niektórych przypadkach jest zaliczane do „działalności wykonywanej osobiście” a w jeszcze innych do „przychodów z innych źródeł”. Wszystko zależy od rodzaju stypendium oraz od tego, kto je otrzymał.
Stypendium zwolnione z podatku
Najczęściej beneficjentami stypendium są uczniowe lub studenci, którzy otrzymują stypendium naukowe, stypendium za wyniki w nauce albo stypendium socjalne. Stypendia takie są zwolnione z opodatkowania do kwoty 3800 zł za rok.
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnione z podatku do kwoty 3800 zł są:
- stypendia dla uczniów i studentów, których wysokość i zasady udzielania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego,
- stypendia dla uczniów i studentów przyznane przez organizacje pożytku publicznego, na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe.
Stypendia otrzymywane ze szkoły spełniają zatem wymóg z pierwszego punktu, ale warto wiedzieć, że takim samym przepisom podlegają stypendia od organizacji pożytku publicznego.
Stypendia doktoranckie również są zwolnione z podatku, ale w ich przypadku nie ma limitu.
Czy trzeba rozliczyć stypendium zwolnione z podatku?
Uczniowie i studenci, którzy otrzymywali stypendium podlegające zwolnieniu z podatku powinni otrzymać do końca lutego formularz PIT-8C od jednostki, która wypłacała stypendium.
Wartość otrzymanego stypendium powinna znajdować się w części E (Informacja o wysokości wypłaconego stypendium, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy). Jeżeli wartość nie przekroczyła kwoty 3800 zł, będzie znajdować się w kolumnie a (kwota wypłacona) oraz w kolumnie b (kwota wolna od podatku dochodowego), a w kolumnie c (kwota po odliczeniu kwoty wolnej od podatku) będzie wartość 0 zł. W takiej sytuacji nie trzeba wykazywać otrzymanego stypendium w zeznaniu podatkowym.
Jeśli jednak otrzymane stypendium przekroczyło kwotę 3800 zł, nadwyżka ponad tę kwotę znajdzie się w kolumnie c (kwota po odliczeniu kwoty wolnej od podatku) i od tej kwoty będzie trzeba zapłacić podatek. Jeżeli została pobrana zaliczka przez organ wypłacający stypendium, w formularzu PIT-8C znajdzie się również informacja o wysokości tej zaliczki (kolumna d). W takiej sytuacji, wartość kwoty po odliczeniu kwoty wolnej od podatku oraz wartość zaliczek pobranych przez płatnika należy przenieść do formularza PIT-37, do wiersza „Inne źródła, niewymienione w wierszach od 1 do 4”. Jeżeli uczeń, który otrzymywał stypendium jest niepełnoletni, rodzice jedynie podpisują za niego zeznanie, ale należy złożyć odrębne zeznanie dla dziecka (nie łączyć jego dochodów z dochodami rodziców).
Stypendium jako działalność wykonywana osobiście
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z działalności wykonywanej osobiście to między innymi „przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na postawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych.”
Jako działalność wykonywana osobiście może zatem być uznane np. stypendium sportowe otrzymane przez osobę, która nie posiada statusu ucznia albo studenta. Tak samo może być potraktowana jednorazowa nagroda za udział w konkursie. Jako przychód z działalności wykonywanej osobiście zostanie także uznane stypendium przekazane przez organizację pożytku publicznego osobie, która nie jest uczniem ani studentem. Stypendium w takich przypadkach nie jest zwolnione z podatku, nawet jeśli jego kwota jest bardzo niska.
Jeżeli stypendium zgodnie z przepisami należy uznać za działalność wykonywaną osobiście, beneficjentowi stypendium do końca lutego zostanie wystawiony formularz PIT-11. Kwoty wykazane na tym formularzu należy przepisać na formularz PIT-37, do wiersza „działalność wykonywana osobiście, o której mowa w art. 13 ustawy (w tym umowy o dzieło i zlecenia)”.
Stypendium jako przychody z innych źródeł
Według zapisów w ustawie o PIT, inne źródła przychodu to „w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego (…), kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego (…), zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12–14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.”
W niektórych sytuacjach otrzymane stypendium będzie więc trzeba zaliczyć do innych źródeł przychodu. Dotyczy to np. niektórych stypendiów stażowych albo innych stypendiów ufundowanych przez prywatną firmę.
Jeżeli stypendium zostanie zakwalifikowane do innych źródeł przychodu, beneficjent otrzyma formularz PIT-8C, w którym kwota stypendium będzie znajdować się w części D (Informacja o wysokości przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy). Kwotę z tej części należy przepisać na formularz PIT-36. W takiej sytuacji, jeżeli podatnik otrzymał również inne dochody, np. z umowy o pracę, zlecenia albo inne wykazywane zwykle na formularzu PIT-37, ma obowiązek wszystkie dochody wykazać na jednym formularzu PIT-36, a nie PIT-37.
Ponieważ za przychody z innych źródeł fundator stypendium nie składa do urzędu skarbowego zaliczek na podatek w trakcie roku, pełną kwotę podatku musi zapłacić beneficjent stypendium. Termin zapłaty podatku mija 30 kwietnia, tak jak termin złożenia zeznania podatkowego.
Najprostszym sposobem na rozliczenie dochodu ze stypendium jest rozliczenie pit przez internet. Zachęcamy do skorzystania z naszego bezpłatnego programu, który to ułatwia.
