Podatek tonażowy to pomysł Ministerstwa Finansów na zwiększenie konkurencyjności armatorów pływających pod polską banderą. To rozwiązanie szeroko stosowane w Unii Europejskiej ma za zadanie ograniczyć sytuację, w której większość armatorów pływa pod flagą państw tak zwanej taniej bandery.
Wybór armatorów decydujących się na takie rozwiązanie związany jest z niskimi opłatami rejestracyjnymi oraz w wielu przypadkach brakiem nadzoru administracyjnego ze strony tych państw. Opodatkowanie tonażowe ma przywrócić równowagę i pomóc armatorom pływającym pod krajową banderą w odzyskaniu konkurencyjności.
Nowa forma opodatkowania skierowana jest do armatorów morskich, korzystających ze statków handlowych w żegludze międzynarodowej. Warto przy tym zaznaczyć, że podatek tonażowy obejmie tylko i wyłącznie flotę handlową (i to tylko statki o pojemności powyżej 100 GT). Niestety armatorzy świadczący usługi przewozu pasażerskiego nie będą mogli skorzystać z tej formy opodatkowania. Aby móc rozliczać się na zasadzie tonażu, armator musi posiadać ważny dokument zgodności oraz pływać pod polską banderą.
Na czym polega podatek tonażowy?
W telegraficznym skrócie, wysokość tego nominalnie dochodowego podatku nie zależy od bieżących zysków czy strat armatora, lecz dochód oblicza się w sposób zryczałtowany w zależności od tonażu. Stawka podatku wynosi 19%, a więc tyle samo, ile w przypadku podatku dochodowego opodatkowanego liniowo. W swych założeniach podatek tonażowy ma być alternatywą dla podatku dochodowego. W tej formie opodatkowania dochód obliczany jest na podstawie ryczałtu, a pomniejszenie podstawy dotyczy tylko składek na ubezpieczenie społeczne. Inaczej niż w podatku dochodowym, nie ma również możliwości wspólnego rozliczania należności wobec urzędu skarbowego.
Podatek tonażowy w praktyce
Przed podjęciem decyzji o rozliczaniu się tą metodą, warto jednak dobrze przemyśleć wszystkie „za” i „przeciw”, gdyż po dokonaniu wyboru zmiana sposobu opodatkowania będzie możliwa dopiero po 5 latach. Rozliczający się na zasadzie podatku tonażowego jest ponadto zobowiązany prowadzić odrębny wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, związanych z działalnością gospodarczą przez cały okres, który obejmuje ta forma opodatkowania.
Dla celów podatku tonażowego przyjęto szczególny sposób ustalania podstawy opodatkowania. Jest nią dochód, stanowiący iloczyn dobowej stawki oraz okresu eksploatacji w danym miesiącu wszystkich statków armatora, które podlegają opodatkowaniu podatkiem tonażowym. Przy ustalaniu stawki armatorzy uwzględniają wskaźniki wyrażone w euro przeliczanej na złote, przy uwzględnieniu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski kursu średniego euro z ostatniego dnia miesiąca, za który stawka ta jest obliczana.
